Mikroelementy

SPIS TREŚCI
Mikroelementy oraz ich zastosowanie w leczeniu
Kilka definicji
Produkty oraz zawarte w nich mikroelementy
Wielkość stosowanych dawek
Charakterystyka
Podstawowe pierwiastki śladowe
Makroelementy
Pierwiastki, których znaczenie w procesach fizjologicznych nie jest jeszcze poznane
Choroby i ich leczenie
Mikroelementy - zastosowanie przy różnych dolegliwościach
Porady praktyczne
Infekcje u dzieci
Infekcje u dorosłych
Zmęczenie
Uprawianie sportu
Mikroelementy i żywność
Podstawowe informacje
Zawartość mikroelementów w produktach Ŝywnościowych
Indeks chorób
*****

MIKROELEMENTY ORAZ ICH ZASTOSOWANIE W LECZENIU.
Leczenie bądź zapobieganie schorzeniom przy użyciu mikroelementów polega na stosowaniu
leków lub pokarmów, których podstawowym składnikiem aktywnym są mikroelementy lub
makroelementy (stosowane w małych dawkach). Tego typu leczenie stanowi przedmiot wielu badań
uniwersyteckich oraz laboratoryjnych na świecie; jest powszechnie uznawane jako alternatywa lub
uzupełnienie tradycyjnego leczenia.
Mikroelementy są to pierwiastki chemiczne (min. fosfor, wapń, magnez), występujące w
organizmach roślinnych i zwierzęcych w znacznej ilości, niezbędne do ich życia i rozwoju. Stanowią
one 99,5% masy ciała człowieka. Magnez w tradycyjnym leczeniu stosowany jest w dawkach od 400
do 800 miligramów, natomiast w leczeniu mikroelementami stosuje się dawki znacznie mniejsze.
Można zatem stwierdzić, że celem nadrzędnym leczenia mikroelementami jest stosowanie takich
postaci i dawek mikroelementów, które są najlepiej wchłaniane przez organizm.

KILKA DEFINICJI.
Zalety mikroelementów oraz ich rola w fizjologii człowieka
Funkcja mikroelementów, przede wszystkim ze względu na ich działanie fizjologiczne, została
określona na początku XX wieku przez francuskiego biologa i chemika Gabriela Bertranda: „[te]
mikroelementy występują w ilości 1 miligrama na kilogram wagi ciała”. Obecnie zdecydowanie
większy nacisk kładzie się na znaczenie mikroelementów dla sprawnego funkcjonowania organizmu,
gdyż tylko odpowiednio zrównoważona ich ilość może zapobiec zaburzeniom pracy organizmu.
We współczesnym leczeniu mikroelementami stosuje się żelazo, miedź, cynk, selen, chrom,
magnez oraz krzem. Natomiast nikiel, cyna, molibden czy wanad są stosowane rzadko lub nie stosuje
się ich w ogóle, ze względu na toksyczność oraz dlatego, że nie udowodniono w pełni ich właściwości
leczniczych.

Mechanizmy działania mikroelementów.
• Rola mikroelementów w procesach fizjologicznych
Mikroelementy wiążą się z enzymami i pobudzają je do działania. Każdy z mikroelementów łączy
się z enzymami we właściwy sobie sposób; jeden może łączyć się z wieloma enzymami, które działają
w różnych procesach biologicznych. Ta właściwość mikroelementów tłumaczy, dlaczego oddziałują
one w wielu różnych zaburzeniach pracy organizmu. Miedź skutecznie działa w syntezie kolagenu czy
melaniny, ma również duże znaczenie dla systemu odpornościowego.
Mikroelementy są również niezbędne do prawidłowego funkcjonowania hormonów, na przykład
cynk jest składnikiem insuliny wytwarzanej przez trzustkę.
Mikroelementy wchodzą również w skład niektórych witamin.

• Wpływ wielopłaszczyznowego oddziaływania mikroelementów na równowagę organizmu.
Podstawowe mikroelementy są ważne dla zachowania równowagi biochemicznej komórek:
- umożliwiają komórkom produkcję wielu substancji niezbędnych do życia,
- chronią komórki przed przedwczesnym starzeniem się,
- zapobiegają powstawaniu komórek nowotworowych.
Mikroelementy uczestniczą w podstawowych procesach życiowych, tzn.:
- odpornościowych,
- energetycznych,
- nerwowych,
- fizycznych,
- reprodukcyjnych.
Mikroelementy są nieodzowne w procesie wzrostu komórek, gojenia się ran oraz zapewniają dobrą
jakość kolagenu tkanek zespalających.

• Podstawowe zastosowanie mikroelementów
Mikroelementy stosuje się w leczeniu dolegliwości ostrych i przewlekłych, takich jak:
- długotrwałe infekcje oraz osłabienie systemu odpornościowego,
- schorzenia chroniczne (zwyrodnienia i/lub zapalenia, np. choroba zwyrodnieniowa stawów),
- choroby kości,
- powikłania w wyniku chorób metabolicznych, np. powikłania naczyniowe przy cukrzycy,
- stres w następstwie chorób zakaźnych czy tragicznych przeżyć,
- wahania nastrojów, stany depresyjne, niepokój czy bezsenność,
- przemęczenie.

Lecznicze działanie mikroelementów.
Niedobór mikroelementów w organizmie jest przyczyną wielu mniej lub bardziej poważnych
zaburzeń.
Terapia przy zastosowaniu mikroelementów polega na przywróceniu organizmowi biochemicznej
równowagi. I tak, w przypadku osoby, u której występuje awitaminoza, dostarczenie selenu może
poprawić stan systemu odpornościowego. Mikroelementy mogą stanowić uzupełnienie leczenia, ale
mogą również być jego głównym elementem.
Jeśli mikroelementy stosowane są w niewielkich dawkach, co nie stanowi toksycznego zagrożenia,
to niepotrzebna jest stała opieka lekarza. Na przykład przy infekcji zapobiegawcze lub lecznicze
stosowanie mikroelementów jest bardzo korzystne dla pacjenta. Czasami jednak należy zastosować
kurację antybiotykową, jeśli lekarz uzna to za konieczne. Niezastosowanie takiej kuracji może w
konsekwencji spowodować komplikacje groźne dla zdrowia.

Jak ocenić stężenie mikroelementów w organizmie.
W większości przypadków nie ma potrzeby określania stężenia mikroelementów w organizmie,
jedynie nieliczne przypadki kliniczne (rzadkie choroby metaboliczne) uzasadniają wykonywanie
badań w laboratoriach. Badania wykonywane do celów handlowych dają jedynie przybliżone,
procentowe wyniki, które nie mogą mieć zastosowania w indywidualnych przypadkach.

Czy podstawowe mikroelementy mogą być toksyczne.
Przyjmowanie zbyt dużych dawek niektórych mikroelementów może doprowadzić do zachwiania
równowagi biomineralnej organizmu: nadmiar jednego mikroelementu może spowodować zatrucie
organizmu, może również naruszyć ogólną równowagę wewnętrzną organizmu (zbyt duże dawki żelaza mogą spowodować niedobór cynku). Należy również unikać nadmiernego uzupełniania
stężenia wielu mikroelementów wraz ze spożywaną  żywnością. Lepiej uzupełniać tylko jeden
mikroelement -zapewnia to dostarczanie go organizmowi w małych dawkach, w sposób
kontrolowany.

Niedobory mikroelementów w organizmie.
W każdej populacji są grupy bardziej niż inne narażone na wystąpienie niedoboru pewnych
pierwiastków. Należą do nich:
- osoby w podeszłym wieku, mające kłopoty z przyswajaniem mikroelementów (uszkodzenie bądź
degradacja przewodu pokarmowego oraz jego funkcji przyswajania),
- kobiety w ciąży lub karmiące, u których zapotrzebowanie na niektóre mikroelementy jest
zwiększone,
- wegetarianie oraz weganie, których dieta może w niewystarczający sposób dostarczać
określonych mikroelementów,
- osoby wyczynowo uprawiające sport, u których występuje zwiększone zużycie energii oraz
spalanie substancji odżywczych,
- dzieci w okresie wzrostu, które potrzebują większej ilości substancji odżywczych oraz niektórych
mikroelementów
- osoby cierpiące na przewlekłe choroby oraz pacjenci w trakcie rekonwalescencji, u których
zapotrzebowanie na mikroelementy jest zwiększone.

Sytuacje stresujące mogą spowodować duże zużycie mikroelementów, ponieważ są to pierwiastki
niezbędne do przystosowania się organizmu do nowej sytuacji.
Niekiedy zastosowanie mikroelementów, nawet jeśli ich niedobór jest niewielki, pozwala zapobiec
niekorzystnym skutkom zdrowotnym. W przypadku dzieci w okresie wzrostu, szczególnie podatnych
na infekcje, dostarczenie organizmowi cynku powoduje wzmocnienie systemu immunologicznego
oraz ogólną poprawę stanu zdrowia; cynk jest także niezwykle skuteczny w przypadku osłabienia oraz
trudności z koncentracją.

Stosowanie makroelementów w małych dawkach.
Makroelementy w naszym organizmie to na przykład magnez, siarka, potas czy fosfor.
W leczeniu makroelementami stosujemy takie dawki, które są łatwo przyswajalne przez organizm;
duże dawki powodują szybkie nasycenie nimi i mogą wywołać niepożądane efekty uboczne.
Uwaga! W przypadku niedoboru magnezu lub potasu należy przyjmować leki, w których znajdują
się duże dawki tych pierwiastków.

Stosowanie mikroelementów, których rola w procesach fizjologicznych nie jest znana.
W leczeniu mikroelementami stosuje się metale, które nie mają znaczenia dla procesów
fizjologicznych organizmu, ale ich działanie farmakologiczne jest niezwykle istotne, tak jest w
przypadku złota, które łagodzi stany zapalne, srebra oraz bizmutu.
Stosuje się połączenie mikroelementów podstawowych z niektórymi z tych metali. Takie
połączenia znajdują zastosowanie nie tylko ze względu na zwiększanie potencjału poszczególnych
pierwiastków, ale również na ich swoiste oraz ogólne działanie. Połączenie miedź-złoto-srebro
zalecane jest w przypadku osłabienia organizmu (nie zwalnia to jednak ze stosowania każdego z tych
pierwiastków z osobna).